विद्यार्थ्यांची डिजिटल ओळख – अपार (Apaar ID)

 

विद्यार्थ्यांची डिजिटल ओळख – अपार (Apaar ID)

अपार ओळख पत्र (APAAR ID) म्हणजे Automated Permanent Academic Account Registry. हे कार्ड भारत सरकारच्या One Nation, One Student ID उपक्रमाचा भाग आहे. शाळांपासून ते उच्च शिक्षणापर्यंत विद्यार्थी याचा उपयोग करू शकतील. यामध्ये प्रत्येक विद्यार्थ्याचा 12-अंकी विशिष्ट क्रमांक मिळणार आहे, जो त्यांच्या शैक्षणिक प्रवासाच्या ओळखीचे साधन म्हणून कार्य करेल.

अपार कार्डचे फायदे

• संपूर्ण माहिती एका ठिकाणी: विद्यार्थी कोणत्या शाळेत शिकत आहेत, त्यांची गुणवत्ता, प्रमाणपत्रे, स्पर्धा परीक्षांची नोंद, इत्यादी सर्व डेटा एका डिजिटल प्लॅटफॉर्मवर जतन केला जाणार आहे.
• सुलभ प्रवेश: शाळा किंवा महाविद्यालय बदलल्यास माहिती आपोआप अपडेट होणार आहे. यामुळे प्रवेश प्रक्रियेतील कागदपत्रांची आवश्यकता कमी होईल.
• डिजिटल डेटा सुरक्षितता: अपार कार्डचा सर्व डेटा सुरक्षित असून ते फक्त पालकांच्या परवानगीने वापरले जाऊ शकते.
• शिष्यवृत्ती आणि नोकरीसाठी उपयुक्त: शिष्यवृत्ती, शैक्षणिक कर्ज किंवा नोकरीसाठी माहिती सहज उपलब्ध होणार आहे.

हे आवश्यक आहे का?

होय, हे कार्ड राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण 2020 अंतर्गत प्रस्तावित असून प्रत्येक विद्यार्थ्याला याचा उपयोग होणार आहे. शिक्षण अधिक सुसंगत आणि कागदविरहित करण्यासाठी हे महत्त्वाचे ठरते. यामुळे शैक्षणिक रेकॉर्ड व्यवस्थापनात सुधारणा होईल. अपार आयडी अनिवार्य नसून ऐच्छिक आहे, परंतु राष्ट्रीय स्तरावर शैक्षणिक रेकॉर्ड ठेवण्यासाठी आणि प्रणाली सुलभ करण्यासाठी सरकार त्याला प्रोत्साहन देत आहे. हे भारतातील प्रत्येक विद्यार्थ्याला शिक्षणाचा डिजिटल पासपोर्ट उपलब्ध करून देते. भविष्यातील प्रवेश, नोकरी, किंवा स्किल डेव्हलपमेंटसाठी याचा मोठा उपयोग होऊ शकतो​. तुम्ही अधिक माहितीसाठी अपार पोर्टलला भेट देऊ शकता.

अपार कार्ड कसे तयार करायचे?

आवश्यक कागदपत्रे:

• आधार कार्ड (विद्यार्थी आणि पालकांचे).
• U-DISE क्रमांक (शाळेतील नोंदीवरून).
• जन्मतारीख आणि संपर्कासाठी मोबाईलची माहिती.
• पालकांची लेखी संमती (विद्यार्थी 18 वर्षांखाली असल्यास).

प्रक्रिया: संबंधित शाळा आणि पालकांची माहिती जमा करून युजरची KYC प्रक्रिया पूर्ण केली जाते. विद्यार्थी DigiLocker वर खाते तयार करून त्याला अपार कार्डशी लिंक करतात. नंतर डिजिलॉकरमधून अपार कार्ड डाउनलोड करता येते.

DigiLocker मधून अपार ओळख पत्र (APAAR ID) तयार करण्याची प्रक्रिया

    अपार आयडी DigiLocker च्या माध्यमातून सोपी आणि जलद प्रक्रिया वापरून तयार करता येते. खाली दिलेल्या टप्प्यांचा वापर करा:

• शाळेत नोंदणी तपासणी: विद्यार्थ्याच्या नावाचा तपशील UDISE+ डेटाबेस मध्ये असल्याची खात्री करा. शाळा किंवा महाविद्यालयाकडून विद्यार्थ्याचे माहिती तपासले जाईल.
• विद्यार्थ्याची ओळख प्रमाणीकरण: आधार कार्डावरील नाव, जन्मतारीख, आणि पालकांची माहिती शाळेतील नोंदींशी जुळवली जाईल. जर नाव किंवा माहिती जुळत नसेल, तर शाळेच्या प्रशासनाशी संपर्क साधा.
• पालकांची संमती: अल्पवयीन विद्यार्थ्यांसाठी, पालकांची लेखी संमती आवश्यक आहे. शाळेकडून या प्रक्रियेचे दस्तऐवजीकरण केले जाईल.
• अपार ID तयार करणे: एकदा सर्व तपशील पडताळले गेल्यानंतर, शाळा संबंधित विद्यार्थ्याचा 12-अंकी अपार आयडी जनरेट करते. हा आयडी DigiLocker मध्ये विद्यार्थ्याच्या खात्यात स्वयंचलितरित्या जोडला जातो.
• DigiLocker खाते तयार करा: Android फोनवर play store वर जाऊन DigiLocker अ‍ॅप download करा. आधार कार्ड नंबर लिंक करा आणि KYC प्रक्रिया पूर्ण करा. त्यानंतर मोबाइल क्रमांक आणि OTP च्या साहाय्याने खाते तयार करा.
• DigiLocker मधून आयडी मिळवा: DigiLocker मध्ये "Issued Documents" विभागात जा. येथे तुम्हाला "APAAR ID" कार्ड दिसेल. ते कार्ड डाउनलोड करा आणि प्रिंट करा.

समारोप:

अपार (Apaar) ओळखपत्र भारत सरकारने सुरू केलेली डिजिटल ओळख प्रणाली आहे, जी सर्वसामान्य विद्यार्थ्यांच्या वेगवेगळ्या गरजांसाठी उपयोगी पडते. या प्रणालीचा उद्देश विद्यार्थ्यांची ओळख सुलभपणे व सुरक्षितपणे निश्चित करणे, डिजिटल सुविधांमध्ये प्रवेश सुलभ करणे, आणि सरकारी योजनांचा लाभ घेण्याच्या प्रक्रियेत पारदर्शकता आणणे आहे. तुम्हाला अडचण येत असल्यास, शाळा प्रशासनाशी किंवा अपार हेल्पलाइन क्रमांक 1800-889-3511 वर संपर्क साधा

(सर्व चित्रे आणि इमेजेस google वरून साभार)